De week van de werkstress vindt dit jaar plaats van 13 t/m 16 november. Wat zijn nuttige zaken om aandacht aan te besteden in deze periode?

Bewustwording

Hoe ontstaat stress en wat voor effect heeft dit op je lichaam? Wat levert jou stress op? Dit zijn vragen die waardevol zijn om te bespreken. Het herkennen van de signalen van stress is een essentiële voorwaarde voor het veranderen van de omstandigheden die deze stress opleveren. Het bespreekbaar maken van dit onderwerp kan zorgen voor ruimte voor sociale steun van collega’s en/of de leidinggevende. Veel mensen die een burn-out krijgen zeggen achteraf dat ze al een hele tijd klachten ervoeren. Wanneer trek je aan de bel?

Stressmanagement

Iedereen gaat op een andere manier met werkstress om: de een verliest zichzelf in het sporten, de ander belt zijn beste vriend(in) op en weer een ander piekert eindeloos door in de hoop meer controle te krijgen over de situatie. Welke omgangsmanieren hebben meer zin dan andere en hoe kan je je lichaam wapenen tegen stress? Een gezond lichaam kan meer stress verdragen en helpt op diverse manieren met het tegengaan van stress. Voldoende beweging, nachtrust en gezonde voeding dragen daarom bij aan effectief stressmanagement. Daarnaast zijn er nog vele andere knoppen om aan te draaien, zoals aanpassingen aan de werkinhoud, flexibele arbeidsmogelijkheden, of het uitoefenen van mindfulness.

Nederland vergrijst. Dat komt vooral door de stijging van de levensverwachting. Daarnaast is het aantal kinderen per vrouw sinds de jaren zestig en zeventig bijna structureel gehalveerd. Met de toename van het aantal ouderen stijgt de zorgvraag en daarmee ook het aantal mantelzorgers. Dit is zelden makkelijk voor de mantelzorger zelf, omdat hij of zij extra belast zal worden, naast de belasting die het dagelijkse leven al biedt. Waar moet je als mantelzorger op letten om niet overbelast te raken?

Effecten

De (nadelige) effecten van mantelzorg op de mantelzorger zelf gaan samen met de hoeveelheid tijd die eraan wordt besteed. Vooral bij mantelzorgers die veel fysieke steun bieden (ten opzichte van meer emotionele of functionele steun) zijn de effecten goed zichtbaar. Deze effecten kunnen variëren van mentale gezondheidsklachten tot chronische ziekte. Zo kan bijvoorbeeld de extra stress die de mantelzorg met zich meebrengt zich uiten in een gebrek aan eetlust, slaapklachten, een gespannen gevoel, hoofdpijn, somberheid of algehele vermoeidheid. Wanneer deze stress samengaat met verminderde herstelmogelijkheden en/of al bestaande stress door werk, privéconflicten, etc., kan dit uiteindelijk zelfs een burn-out worden. Dit is een uitputtingsreactie van het lichaam, waarbij vaak langdurig herstel nodig is.

Preventie

De beste manier om overbelasting te voorkomen is door alert te blijven op de signalen van stress. Deze signalen ontstaan namelijk wanneer er meer gevraagd wordt dan gegeven kan worden: een disbalans tussen draagkracht en draaglast. Er zijn wel degelijk manieren om je draagkracht te vergroten. Een gezond lichaam – dus gezond, gevarieerd eten, fysieke activiteit en voldoende slaap – helpt je lichaam om stress beter aan te kunnen. Daarnaast kunnen herstelmogelijkheden worden bekeken. Probeer bijvoorbeeld momenten voor ontspanning in te plannen. Ook sociale steun helpt tegen stress. Praat met vrienden of collega’s over waar je mee zit. Zo zal je zien, dat je er niet alleen voor staat. Je geeft zorg, maar je mag zelf ook best wat zorg krijgen.

Je hoort het steeds vaker: zitten is slecht voor je. Wat zijn dan de gevolgen van zitten? En kan hier iets aan gedaan worden?

Gevolgen van zitten

Van zittend werk is inderdaad aangetoond dat het risico op schadelijke gezondheidsconsequenties verhoogt. Zo gaat veel tijd zittend doorbrengen samen met verhoogd risico op type 2 diabetes, obesitas en cardiovasculaire ziektes. In sommige onderzoeken werd dit geconstateerd, los van het feit of individuen wekelijks 150 minuten matig intensieve lichaamsbeweging hadden, zoals de Nederlandse Norm Gezond Bewegen omschrijft. Dat houdt dus in dat overmatig zitgedrag negatieve gevolgen kan hebben, ongeacht of je nu veel beweegt of niet. Daarentegen is fysieke inspanning wel degelijk essentieel voor een goede gezondheid.

Fysieke inspanning

Een groot risico van te veel zitten is onderbelasting van het lichaam. Het menselijk lichaam heeft beweging nodig om (langdurig) goed en gezond te functioneren. Het gezondheidseffect van lichaamsbeweging is onmiskenbaar aangetoond. Mensen die fysiek actief zijn worden gemiddeld ouder. Dit geldt zowel voor mensen die al actief zijn als voor mensen die van een inactieve levensstijl actiever worden. Daarnaast vermindert het de kans op hart- en vaatziekten, een beroerte, type 2 diabetes en enkele vormen van kanker (darm- en borstkanker). Beweging vermindert de bloeddruk, verbetert de insuline gevoeligheid en speelt een grote rol in het managen van een gezond gewicht. Een gezond gewicht en lichaamscompositie zorgen weer voor een vermindering in gezondheidsklachten.

Wij zien vaak dat bedrijven medewerkers proberen te laten sporten, om zo ziekteverzuim terug te dringen. Is dat eigenlijk wel effectief? En hoe werkt dat eigenlijk?

Algemene voordelen

Het is bekend dat beweging van zichzelf al gezondheidsvoordelen met zich meebrengt, zoals verminderde kans op en duur van chronische ziektes, zoals hypertensie en hart- en vaatziekten. Maar bewegen verbetert ook de kwaliteit en de duur van het slapen en het vermindert angsten en negatieve stemmingen, inclusief depressie. Mensen die meer bewegen voelen zich dan ook actiever in de ochtend.

Invloed op stress

Beweging helpt het lichaam om op diverse manieren om te gaan met stress. Zo zien we dat beweging niet alleen de hoeveelheid stress vermindert, maar ook de schadelijke gevolgen van stress, zoals een verminderd welbevinden, minder betrokkenheid en depressieve gevoelens. Het helpt het lichaam namelijk om beter te herstellen van stress en het geeft het lichaam meer middelen om dit in de toekomst beter aan te kunnen. Het biedt daarnaast natuurlijk ook afleiding en voorkomt daarmee piekeren.

Op de werkvloer

Uw medewerkers laten bewegen is niet altijd eenvoudig. Velen weten dat het goed voor hen is, maar toch doet nog niet iedereen dit. Er is echter niet veel beweging nodig om al voordelen ervan te ervaren. Belangrijk is dat de vorm van beweging niet iets is wat de medewerker totaal niet leuk vindt om te doen: anders is dit niet lang vol te houden en kan dit misschien nog méér stress veroorzaken. Ook moet de beweging redelijke intensiteit hebben: op zijn minst een lichte verhoging van de ademhaling en de hartslag.